Dwa dni, dwa wyroki, a jakże inne. Julia Przyłębska w środę orzekła z sędziami kolegami, że Europejski Trybunał Praw Człowieka to sobie może oceniać wszystko, ale nie prawa człowieka w Polsce. A już na pewno, czy jakiś sędzia został powołany zgodnie z… polskim prawem. A w czwartek pani Julia Przyłębska orzekła, że majątki rodzin władzy i ich ujawnienie to tak nie może być, bo to złamie prawa człowieka. Czego nie rozumiecie?

Uproszczenie? Teza na skróty? A może wyroki zgodne z potrzebą ducha i czasów? Ustawa o ujawnieniu majątków rodzin polityków dotyczyła m.in. dzieci, zatem Trybunał Konstytucyjny zamiast wyrzucić tylko ten zapis, wyrzucił do kosza całą ustawę. Można? Można.

Zwłaszcza, gdy ktoś mówi, że trzeba by pan premier ujawnił majątek swój i ten przepisany na żonę.

Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że część sędziów została powołana wadliwie? A może jeszcze, że pani prezes także i w związku z tym nie jest panią prezes? Julia Przyłębska mówi – wara! To my decydujemy, co jest zgodne, a co nie.

REKLAMA

Niekonstytucyjne są przepisy ws. oświadczeń majątkowych najważniejszych urzędników państwowych odnoszące się do majątku ich dzieci, dzieci ich małżonka i dzieci przez nich przysposobionych – orzekł w czwartek Trybunał Konstytucyjny. Regulację – przed jej podpisaniem – zaskarżył prezydent Andrzej Duda.

W czwartek TK w pełnym składzie przez około półtorej godziny rozpoznawał tę sprawę i po godz. 13 ogłosił wyrok.

Jednocześnie TK orzekł, że zakwestionowane przepisy „są nierozerwalnie związane” z całą – uchwaloną w 2019 r. – regulacją. Do wyroku TK trzech sędziów zgłosiło zdania odrębne. Byli to sędziowie: Zbigniew Jędrzejewski, Piotr Pszczółkowski i Jakub Stelina.

zobacz także

Będzie pozew przeciwko TVP?! Złamali wszystkie standardy i zrobili to specjalnie? Wideo

Jeden artykuł i Kaczyński ożył! Komentuje, nie naciskaliśmy, sam odszedł. MSZ też komentuje, a Morawiecki zaprzecza

Ustawa w sprawie jawności majątku rodzin najważniejszych urzędników państwowych przewidywała m.in., że premier, ministrowie, posłowie, posłowie do PE, senatorowie, prezesi: Trybunału Konstytucyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego, a także osoby stojące na czele innych instytucji państwowych będą zobowiązane do umieszczania w oświadczeniu majątkowym informacji o majątku osobistym małżonków, dzieci i osób pozostających we wspólnym pożyciu.

Prezydent Andrzej Duda skierował tę ustawę do TK pod koniec października 2019 r. w trybie kontroli prewencyjnej. Wątpliwości głowy państwa powodowały przede wszystkim sytuacje, kiedy ktoś ma wpisać do oświadczenia majątkowego informacje o majątku swych najbliższych, a tych informacji albo nie może zdobyć, albo mogą one być nieprecyzyjne.

REKLAMA

Europejski Trybunał Praw Człowieka nie ma podstaw do badania niezawisłości sędziów Trybunału Konstytucyjnego, bowiem jej źródłem są konstytucja RP i ustawy – powiedział w uzasadnieniu środowego orzeczenia TK sędzia Wojciech Sych.

TK wydał w środę wyrok ws. wniosku prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry, który chciał zbadania konstytucyjności przepisu Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka w zakresie, w jakim pozwala ona Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka na dokonywanie oceny legalności wyboru sędziów TK. Trybunał Konstytucyjny orzekł w związku z tym, że rozumienie tego przepisu konwencji jako dającego ETPCz kompetencje do oceny legalności wyboru sędziów polskiego TK, jest niezgodne z konstytucją.

„Obowiązkiem TK jest obrona polskiej tożsamości konstytucyjnej, zaś realizacji tej powinności służy kontrola, czy norma o treści ukształtowanej w orzecznictwie ETPCz mieści się w polskim systemie konstytucyjnym, w perspektywie zasady nadrzędności konstytucji” – mówił w uzasadnieniu wyroku sędzia Sych.

Jak przyznał, „TK zwraca uwagę na precedensowy charakter niniejszej sprawy, w której po raz pierwszy w historii polskiego sądu konstytucyjnego przedmiotem kontroli, a nie jej wzorcem, jest bodajże najistotniejszy przepis konwencji” o ochronie praw człowieka.

ETPCz w maju br., orzekając w sprawie firmy Xero Flor uznał, że Polska naruszyła przepisy EKPCz w zakresie prawa do rzetelnego procesu sądowego przez sąd ustanowiony ustawą.

Sprawa dotyczyła firmy, która po niekorzystnych wyrokach sądów zwróciła się do TK, a ten sprawę umorzył. Decyzję podpisał wtedy sędzia TK Mariusz Muszyński. ETPCz przychylił się do argumentacji firmy i uznał, że w polskim TK orzekał sędzia, który nie miał do tego prawa. Na ten wyrok europejskiego trybunału wskazywał PG w swoim wniosku do TK.

„TK zwraca uwagę, że ETPCz nie ma podstaw do badania niezawisłości sędziów Trybunału Konstytucyjnego, bowiem jej źródłem są konstytucja i ustawy. (…) Niezawisłość sędziowska jest oceniana zawsze na gruncie konkretnej sprawy toczącej się przed sądem” – mówił w środowym uzasadnieniu wyroku TK sędzia Sych.

REKLAMA

Dodał, że „przymiot niezawisłości nie jest zatem pochodną sposobu wyboru sędziego na urząd” i aktualizuje się w trakcie sprawowania urzędu. „To, czy sędzia będzie niezawisły, nie wynika ze sposobu, w jaki został powołany, lecz przede wszystkim z jego wewnętrznej niezależności i bezstronności” – wskazał sędzia Sych.

„Status TK oraz jego sędziów, w tym zasad ich powoływania, określone są wyłącznie w konstytucji i nie podlegają orzecznictwu ETPCz” – podkreślił sędzia TK.

Jednocześnie sędzia Sych zastrzegł, że „TK nie kwestionuje dorobku orzeczniczego ETPCz i roli, jaką odgrywa on w rozwoju i podnoszeniu standardów w zakresie ochrony praw człowieka państw – stron konwencji”. (PAP)

TK o prawach człowieka: niezgodne z Konstytucją. O majątkach rodzin PiS: ujawnienie niezgodne z prawami człowieka